اما آیا واقعا امام رضا علیه السلام فقط به وجود نام (محمد) در انجیل بر مسیحیان استدلال کردهاند؟
رزاق انصاری با تمسک به حدیثی از امام رضا علیه السلام در مقام اثبات این سخن که (وصیت را کسی جز صاحبش نمیتواند ادعا کند) برآمده است.
وی میگوید:
(پس از آنکه امام رضا علیه السلام آنچه را که در تورات از نام رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم و وصیت عیسی علیه السلام و موسی علیه السلام به ایشان آمده بیان کرد، جاثليق و رأس الجالوت گفتند: به خدا قسم! چیزی آورده که برای ما امکان ردش جز با انکار انجیل، تورات و زبور نیست و موسی و عیسی: هردو به محمد بشارت داده اند؛ اما نزد ما ثابت نشده که او همین محمد است. اینکه اسمش محمد است دلیل براقرار ما به نبوتش نمیشود، حال آنکه ما شک داریم که او همین محمد شما باشد. امام رضاعلیه السلام فرمودند: شما به شک متوسل شدید، پس آیا قبل یا بعد از او، از حضرت آدم تا امروز پیامبری به نام محمد آمده است؟ پس آنها در جواب فروماندند).
پس از آن انصاری می گوید:
(آیا احدی قبل از سید احمد ادعا کرده که وصی و فرزند امام است و به وصیت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم احتجاج کرده باشد همان طور که امام رضا علیه السلام بر نبوت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به وصیت موسی و عیسی: احتجاج کرد؟ اگر احتجاج امام رضا عليه السلام را می پذیرید، باید احتجاج سید احمد به وصیت را نیز قبول کنید).[1]
اما آیا واقعا امام رضا علیه السلام فقط به وجود نام (محمد) در انجیل بر مسیحیان استدلال کردهاند؟ یا اینکه مطلب از قرار دیگری است؟
اینک جوانب مختلف حدیث امام رضا علیه السلام را مورد بررسی قرار داده تا در نهایت، به صحت و سقم استدلال همبوشیان پی ببریم.
بررسی و نکات:
1- وقتی به حدیث احتجاج امام رضا علیه السلام رجوع میکنیم، فهمیده میشود که امام رضا علیه السلام فقط به وجود نام (محمد) در انجیل اشاره ننمودهاند بلکه اوصاف فراوانی را از انجیل برای مسیحیان ذکر کردهاند.
در حقیقت رزاق انصاری، حدیث امام رضا علیه السلام را تقطیع نموده و بخش مختصری از آن را در جهت منافع خود ذکر کرده تا بتواند عوام فریبی کند.
به ترجمه زیر دقت فرمایید:
(حضرت، سِفر سوم از انجیل را گرفته و خواند تا رسید به نام پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم ، سپس رو به جاثلیق کرده، فرمود: این پیامبری که در اینجا توصیف شده است، کیست؟ جاثلیق گفت: او را توصیف کن. حضرت فرمود: چیزی از خود نمیگویم، بلکه توصیف خدا را بیان می کنم. او صاحب ناقه ، عصا و کسا میباشد، پیامبر امّی است که نام مبارک او در تورات و انجیل نوشته شده است، امر به معروف و نهی از منکر میکند و حلال و حرام خدا را بیان مینماید. طیبات و پاکیها را حلال، خبائث و ناپاکیها را حرام میکند. تکالیف و گناهان سخت را بر میدارد و زنجیرهایی که مانع از پیمودن راه رستگاری و طريق عدل و مستقیم می شوند را، از بین می برد. ای جاثليق! تو را به حق عیسی ـ که روح خدا و كلمه او بود ـ آیا در انجیل این توصیفات را برای این پیامبر ندیدهای؟ جاثليق سرش را پایین انداخت و دانست که اگر انجیل را انکار کند، کافر خواهد شد. پس گفت: آری، این ویژگیها در انجیل هست و عیسیعلیه السلام نام این پیامبر را آورده است؛ اما نزد مسیحیان ثابت نیست که او پیامبر شما است. امام فرمود: اکنون که انکار نکردی و به این مطالب اقرار نمودی، سِفر دوم انجیل را نیز بیاور که در آنجا نام آن پیامبر و جانشینش – على علیه السلام – و نام دخترش فاطمه و فرزندانش حسن و حسین: بیان شده است. آن گاه که جاثلیق و رأس الجالوت این را شنیدند، دانستند که امام رضاعلیه السلام به تورات و انجیل عالم است، پس گفتند: قسم به خدا! چیزی آورده که رد و دفع آن برای ما امکان ندارد، مگر اینکه منکر تورات و انجیل و زبور بشویم. موسی و عیسی به این مطالب بشارت داده اند؛ اما نزد ما مقرر نشده که این همان محمد است؛ اینکه نام او محمد است موجب نمی شود که به نبوت او اقرار کنیم، در حالی که شک داریم آیا او، همین محمد شما است یا فرد دیگری است. امام رضاعلیه السلام فرمودند: شما به شک متوسل شدهاید، پس آیا خدا قبل یا بعد از زمان آدم تا امروز پیامبری مبعوث کرده که نامش محمد باشد؟ یا در کتابی از کتب آسمانی که خدا بر پیامبران نازل کرده غیر از محمد ما مییابید؟)[2]
همان طور که ملاحظه فرمودید، حضرتش فقط به ذکر نام (محمد) اکتفا ننموده بلکه مشخصات فراوانی را از پیامبر بیان فرمودهاند اما رزاق انصاری طوری وانمود کرده است که حضرتش، فقط به وجود نام (محمد) در انجیل بر مسیحیان استدلال کرده وحقانیت پیامبر را ثابت نمودهاند.
2- سابقاً بیان داشتیم که هر کسی میتواند در زمان ما مدعی وصیت شود و این سخن که (وصیت را کسی جز صاحبش نمیتواند ادعا کند) ادعای باطلی بیش نبوده و بطلانش امری وجدانی است.
وجود احمد اسماعیل های مختلف[3] که همگی به وصیت احتجاج میکنند، دلیلی واضح بر بطلان سخن فوق میباشد.
بنابراین وصیت در زمانه ما، امری شبهه پذیر بوده و به تنهایی کارگشا نمیباشد.
ناگفته نماند که وصیت در شرایطی خاص، شبهه ناپذیر میباشد که در انتهای فصل دوم پیرامون آن گفتگو نمودیم.[4]
3- در بحث حدیث (ما اشکل) هم بیان داشتیم که احتمال شبهه در وصیت وجود دارد لذا امام باقر علیه السلام در بین (وصیت و سلاح و پرچم و قتل نفس زکیه و صدای آسمانی)، فقط صدای آسمانی را شبهه ناپذیر معرفی فرمودند.
ناگفته نماند که در این بین، غرض ورزیهای فراوانی پیرامون حدیث (ما اشکل) از سوی همبوشیان صورت گرفت که جهت توضیح بیشتر، به فصل دوم مراجعه فرمایید.
بنابراین اگر امام رضا علیه السلام در استدلال خویش بر مسیحیان فقط به وجود نام (محمد) استناد میکردند، این استدلال شبهه پذیر بوده و نمیتوانست حجت را بر مسیحیان تمام نماید.
4- نکته دیگری که حائز اهمیت میباشد این است که: مسیحیان انجیل را قبول داشته و بر همین اساس، امام رضا علیه السلام بر آنان احتجاج نمودند اما ما حدیث وصیت مذکور در کتاب الغیبة را ـ با آن معنایی که همبوشیان بیان میکنند ـ قبول نداریم لذا احتجاج احمد اسماعیل به این حدیث بر علیه ما کاملاً بی معنا است.
5- لازم به ذکر است که اهل بیت علیهم السلام برای اثبات حقانیت اسلام و حقانیت خود در مواجهه با اهل کتاب و دیگران، فقط به شیوه امام رضا علیه السلام عمل ننمودهاند بلکه از معجزه [5] هم استفاده میفرمودند، لذا استناد به استدلال امام رضا علیه السلام با مسیحیان برای انکار معجزه به عنوان راه شناخت، چیزی جز غَرَض ورزی نمیباشد.
با صرف نظر از تمام اشکالات وارد به حدیث وصیت کتاب الغیبة شیخ طوسی، باز هم احمد اسماعیل نمیتواند حقانیت خود را ثابت نماید زیرا در حدیث وصیت ـ علی فرض پذیرش این که فراز آخر حدیث وصیت، مربوط به امام زمان علیه السلام و فرزند ایشان باشد ـ احمد فرزند بدون واسطه امام زمان علیه السلام معرفی شده است اما احمد اسماعیل خود را فرزند نسل پنجم امام زمان علیه السلام معرفی مینماید.[6]
جالب این که در انتهای حدیث دارد:
رأس الجالوت به امام رضا علیه السلام گفت: دلیل بر امام چیست؟ حضرتش به بعضی خصال و نشانههای امام اشاره کرده و فرمودند:
أَنْ يَكُونَ عَالِماً بِالتَّوْرَاةِ وَ الْإِنْجِيلِ وَ الزَّبُورِ وَ الْقُرْآنِ الْحَكِيم . . . ْ وَ أَنْ يَكُونَ عَالِماً بِجَمِيعِ اللُّغَاتِ حَتَّى لَا يَخْفَى عَلَيْهِ لِسَانٌ وَاحِدٌ . . .
او عالم به تورات و انجیل و زبور و قرآن حکیم میباشد . . . و عالم به همه لغات بوده و حتی بر او زبان یک نفر هم پوشیده نیست . . .
این فرازها مُهر بطلانی است بر فرقه پوشالین احمد بصری زیرا او و پیروانش معتقدند که از نشانههای امام، آشنایی به لغات و زبان های مختلف نمیباشد.
آری . . . تکلم امام به همه زبانها، معجزهای آشکار میباشد که مدعیان دروغین را از راستین جدا میکند.[7]
خلاصه این که:
همبوشیان با استناد به حدیث امام رضا علیه السلام نمیتوانند صحّت عبارت (وصیت را کسی جز صاحبش نمیتواند ادعا کند) را ثابت نمایند زیرا استدلال امام رضا علیه السلام فقط بر اساس وجود نام (محمد) نیست بلکه اوصاف فراوان دیگری هم پیرامون پیامبر در انجیل ذکر شده است و مدعیان دروغین نمیتوانند همه آنها را در خود جمع نمایند.
[1]– الجواب المنیر، ج4سوال381 .
[2]– بحارالانوار ج49 ص 76
[3]– احمدالحسن شاخه رایات سود، احلاس، جیش الغضب، مکتب نجف، احمدی در تلگرام و . . . حتی خود شما هم میتوانید ادعای وصیت کنید بدون اینکه رگ گردنتان زده شود.
[4]– رجوع شود به انتهای فصل دوم کتاب، صفحه 51 .
[5]– مثلا معجزه حضرت علی علیه السلام برای یهودیان در بحارالانوار ج10 ص 17.
[6]– جهت توضیح بیشتر پیرامون نَسَب احمد بصری به فصل اول مراجعه شود.
[7] – احمد اسماعیل همبوشی علم به لغات را از امامان: نفی کرده واعتقاد به این مطلب را اعتقادی جاهلانه و ساده لوحانه معرفی مینماید، عقائد اسلام، ص130.